Daty
Daten
Kolejność
Niezależnie od formatu daty piszemy zawsze w kolejności: dzień, miesiąc, rok.
7. Mai 2020
- Tłumaczenie
- siódmy maja 2020
Zapis dnia
Dzień piszemy cyfrą po której stawiamy kropkę.
Donnerstag, 5. Mai
- Tłumaczenie
- czwartek piątego maja
- Wyjaśnienie
- Opcjonalnie można dodać nazwę dnia tygodnia na początku.
Zapis miesiąca
Miesiąc podajemy zazwyczaj jako nazwę miesiąca lub jako cyfrę po której stawiamy kropkę
3. Mai 2019
- Tłumaczenie
- trzeci maja 2019
- Wyjaśnienie
- Gdy podajemy pełną nazwę miesiąca, nieprawidłowe jest poprzedzenie dnia tygodnia zerem (np. 05. Mai 2019 jest niepoprawne!)
3.5.2019
- Tłumaczenie
- trzeci maja 2019
03.05.2019
- Tłumaczenie
- trzeci maja 2019
Zapis roku
Lata wyrażamy zawsze liczbą.
2020 (zweitaunsendundzwanzig)
- Tłumaczenie
- 2020 (
dwa tysiące dwudziesty)
Zastosowania
Dni miesiąca
Dzień miesiąca z rodzajnikiem określonym
Jest to najczęściej spotykany wariant. Dzień miesiąca jest zawsze rodzaju męskiego. Rodzajnik der odmienia się następnie przez przypadki, a liczebnik określający dzień odmienia się jak przymiotnik.
Morgen ist der erste Februar.
- Tłumaczenie
- Jutro jest pierwszy lutego.
- Wyjaśnienie
- der + erst + Nominativ (-e) 👉 der erste
Ab dem vierzehnten Juni bin ich im Urlaub.
- Tłumaczenie
- Od 14 czerwca jestem na urlopie.
- Wyjaśnienie
- ab + der + vierzehnt + Dativ (-en) 👉 ab dem vierzehnten
Am (an + dem) achten Dezember verlasse ich die Firma.
- Tłumaczenie
- 8 grudnia odchodzę z pracy.
- Wyjaśnienie
- an + der + acht + Dativ (-en) 👉 am achten
Vom (von + dem) dritten bis zum (zu + dem) zehnten August bin ich in Italien.
- Tłumaczenie
- Od trzeciego do dziesiątego sierpnia jestem we Włoszech.
- Wyjaśnienie
- von + dritt + Dativ (-en) + bis zu + zehnt + Dativ (-en) 👉 vom dritten bis zum zehnten
- Zamiast bis zum można użyć bis (Akkusativ). Pomija się wówczas rodzajnik: bis + zehnt + Akkusativ (-en) 👉 bis zehnten (
bis den zehnten)
Ich warte auf den ersten Dezember.
- Tłumaczenie
- Czekam na pierwszego grudnia.
- Wyjaśnienie
- auf + der + erst + Akkusativ (-en) 👉 auf den ersten
Ich benutze einen Teil des ersten Dezembers für karitative Arbeit.
- Tłumaczenie
- Wykorzystuję cześć pierwszego grudnia na prace charytatywne.
- Wyjaśnienie
- der erst + Genitiv (-en) + Rzeczownik + (-s) 👉 des ersten Dezembers
Dzień miesiąca z rodzajnikiem nieokreślonym
Bardzo rzadko spotykane, ale możliwe jest też wystąpienie liczebnika określającego dzień miesiąca z rodzajnikiem nieokreślonym ein. Odmienia się on następnie przez przypadki, a liczebnik odmienia się jak przymiotnik z rodzajnikem nieokreślonym.
Es wird ein vierter Januar sein.
- Tłumaczenie
- To będzie któregoś czwartego stycznia. (Niekoniecznie czwartego stycznia w tym roku, ale któregoś czwartego stycznia np. może za dwa lata albo za trzy.)
- Wyjaśnienie
- ein + viert + Nominativ 👉 ein vierter (Dzień miesiąca ma zawsze rodzajnik der, dlatego + -er na końcu.)
Dzień miesiąca bez rodzajnika
Czasem można spotkać liczebnik określający dzień miesiąca bez rodzajnika. Liczebnik odmienia się wówczas jak przymiotnik z rodzajnikem nieokreślonym.
Elfter April: Geburtstag meiner Mutter.
- Tłumaczenie
- 11 kwietnia: urodziny Mamy.
- Wyjaśnienie
- elft + Nominativ 👉 elfter (dzień miesiąca ma zawsze rodzajnik der, dlatego + -er na końcu.)
Lista dni miesiąca
Tabela przedstawia dni miesiąca w formie wyjściowej, do której w zależności od przypadku i rodzajnika trzeba dodać odpowiednią końcówkę. Przykładowo dla rodzajnika określonego będzie to: Nominativ 👉 der erste, Genitiv 👉 des ersten, Dativ 👉 dem ersten, Akkusativ 👉 den ersten
# |
Dzień |
1 |
erst |
2 |
zweit |
3 |
dritt |
4 |
viert |
5 |
fünft |
6 |
sechst |
7 |
siebent/siebt |
8 |
acht |
9 |
neunt |
10 |
zehnt |
11 |
elft |
12 |
zwölft |
13 |
dreizehnt |
14 |
vierzehnt |
15 |
fünfzehnt |
16 |
sechzehnt |
17 |
siebzehnt |
18 |
achtzehnt |
19 |
neunzehnt |
20 |
zwanzigst |
21 |
einundzwanzigst |
22 |
zweiundzwanzigst |
23 |
dreiundzwanzigst |
24 |
vierundzwanzigst |
25 |
fünfundzwanzigst |
26 |
sechsundzwanzigst |
27 |
siebenundzwanzigst |
28 |
achtundzwanzigst |
29 |
neunundzwanzigst |
30 |
dreißigst |
31 |
einunddreißigst |
Pokaż więcej
Miesiące
Miesiące są zawsze rodzaju męskiego. Najczęściej występują w przypadku Dativ przy użyciu przyimków: ab, bis, in, seit.
ab April
- Wyjaśnienie
- ab ma znaczenie od jakiegoś momentu w przyszłości np. obecnie jest styczeń, a coś ma się zacząć od kwietnia
seit April
- Wyjaśnienie
- seit ma znaczenie od jakiegoś momentu w przeszłości np. obecnie jest wrzesień, a coś trwa od kwietnia
von März bis (zum) April
- Tłumaczenie
- od marca do kwietnia
ab Anfang/Mitte/Ende April
- Tłumaczenie
- od początku/połowy/końca kwietnia
Lista miesięcy
# |
Miesiąc |
1 |
Januar |
2 |
Februar |
3 |
März |
4 |
April |
5 |
Mai |
6 |
Juni |
7 |
Juli |
8 |
August |
9 |
September |
10 |
Oktober |
11 |
November |
12 |
Dezember |
Określanie roku
Lata do 1999 są wyrażane w setkach, a lata od 2000 są wyrażane jak normalne liczebniki główne.
1990 - neunzehnhundert(und)neunzig
2015 - zweitausend(und)fünfzehn
W roku 2001
Aby określić w którym roku coś miało miejsce możliwe są dwa warianty: rok poprzedzamy zwrotem im Jahr(e) (np. im Jahre 2001) lub po prostu podajemy rok (np. 2001).
Die Europäische Union wurde im Jahr 1993 gegründet. (oder Die Europäische Union wurde 1993 gegründet.)
- Tłumaczenie
- Unia Europejska została założona w roku 1993
W latach 80
Aby określić w przybliżeniu okres dziesięciu lat np. w latach 20-tych, 30-tych, do liczebnika głównego dodajemy końcówkę -er, która się nie odmienia.
In den achtziger/80er Jahren gab es andere Modetrends.
- Tłumaczenie
- W latach 80-tych trendy modowe były inne.
- Wyjaśnienie
- Dativ; Rzeczownik w liczbie mnogiej otrzymuję końcówkę -n: die Jahre (lata) 👉 in den Jahren
Mein Großvater hat mir über 60er/sechziger Jahre erzählt.
- Tłumaczenie
- Dziadek opowiedział mi o latach 60-tych.
Porady i wskazówki
Różne warianty zapisu daty
Poniższe przykłady przedstawiają możliwe warianty zapisu daty poniedziałek, 25 stycznia 2019.
Am Montag, dem 25. Januar 2019
Am Montag, den 25. Januar 2019
Am Montag, 25. Januar 2019
Montag, den 25. Januar 2019 (Montag, dem 25. Januar 2019)
Określanie przedziału czasowego od ... do
Ich bin im Urlaub vom 25. bis (zum) 30. Januar 2019.
- Tłumaczenie
- Jestem na urlopie od 25-tego do 30-tego stycznia 2019.
Ich bin im Urlaub von Freitag, 25. bis (zum) Mittwoch, 30. Januar 2019.
- Tłumaczenie
- Jestem na urlopie od piątku 25-tego do środy 30-tego stycznia 2019.
- Wyjaśnienie
- Gdy podajemy dzień tygodnia, zamiast vom wykorzystuje się raczej von (mimo tego, że dni tygodnia są rodzaju męskiego).
Ich bin im Urlaub 25.–30. Januar 2019.
- Tłumaczenie
- Jestem na urlopie od 25-tego do 30-tego stycznia 2019.