Zaimki

Zaimek nieokreślony

Indefinitivpronomen

Zaimek nieokreślony wykorzystujemy, gdy odnosimy się do czegoś w sposób ogólny (niekonkretny) np. wszyscy, każdy, ktoś, coś.

Zastosowania

etwas

Znaczenie: coś.

Odmiana: zaimek etwas nie odmienia się; odmienia się jedynie rzeczownik, o ile występuje.

etwas w zależności od kontekstu może też znaczyć: trochę np. etwas Geld (trochę pieniędzy); etwas Geduld (trochę cierpliwości).

Przy użyciu przedrostka irgend- możemy podreślić ogólność/nieokreśloność zaimka etwas 👉 irgendetwas (cokolowiek).

Zaimek etwas opisuje jakąś bliżej nieokreśloną rzecz
  • Tłumaczenie
  • Masz coś do powiedzenia?
etwas przed rzeczownikiem utworzonym od przymiotnika

W sytuacji gdy etwas stoi bezpośrednio przed rzeczownikiem utworzonym od przymiotnika, rzeczownik ten występuje zawsze w liczbie pojedynczej i w rodzaju nijakim.

  • Tłumaczenie
  • Chcę kupić żonie coś szczególnego.
  • Wyjaśnienie
  • etwas Besonderes 👉 rzeczownik został utworzony od przymiotnika (besonder - wyjątkowy), + końcówka -s/-es ze względu na rodzaj nijaki w liczbie pojedynczej.
nichts

Znaczenie: nic.

Odmiana: zaimek nichts się nie odmienia; odmienia się jedynie rzeczownik, o ile występuje.

Nichts występuje też jako rzeczownik: 1. Das Nichts - nicość (nie ma liczby mnogiej), 2. aus dem Nichts - z niczego.

Zaimek nichts opisuje brak czegoś
  • Tłumaczenie
  • Nic nie zrozumiałem.
  • Tłumaczenie
  • Nie mam nic do powiedzenia.
nichts przed rzeczownikiem utworzonym od przymiotnika

W sytuacji gdy nichts stoi bezpośrednio przed rzeczownikiem utworzonym od przymiotnika, rzeczownik ten występuje zawsze w liczbie pojedynczej i w rodzaju nijakim.

  • Tłumaczenie
  • Nie nauczyliśmy się niczego nowego.
  • Wyjaśnienie
  • nichts Neues 👉 rzeczownik został utworzony od przemiotnika (neu - nowy), + końcówka -s/-es ze względu na rodzaj nijaki w liczbie pojedynczej.
man

Znaczenie: bezosobowy wykonawca czynności (np. man sagt - mówi się [lub ludzie mówią / człowiek mówi]), brak tłumaczenia 1:1.

Odmiana: czasownik występujący z zaimkiem man jest zawsze w 3 osobie liczby pojedynczej.

  • Tłumaczenie
  • Mówi się, że sport jest zdrowy (lub sport to zdrowie).
  • Wyjaśnienie
  • Zaimek nieokreślony man ma w tym kontekście znaczenie: mówi się (lub ludzie mówią).
  • Tłumaczenie
  • Można tu parkować?
  • Tłumaczenie
  • W zimę człowiek wpada w depresję.
  • Wyjaśnienie
  • man w przypadku Akkusativ ma formę einen
  • Tłumaczenie
  • Ciężko jest człowiekowi/ludziom nie jeść słodyczy.
  • Wyjaśnienie
  • man w przypadku Dativ ma formę einem
Singular
Nominativ man
Genitiv -
Dativ einem
Akkusativ einen
manch

Znaczenie: określa jedną lub więcej osób/rzeczy danego gatunku (niektóry/niektórzy).

Odmiana: Jak przymiotnik po rodzajniku nieokreślonym.

  • Tłumaczenie
  • Niektórzy ludzie znają dwa języki obce.
  • Wyjaśnienie
  • Zaimek manche w roli rodzajnika
  • Tłumaczenie
  • Dla niektórych jest to trudne, żeby opanować dwa języki obce.
  • Wyjaśnienie
  • Zaimek manche zastępuję rzeczownik
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ mancher manche manches manche
Genitiv manches mancher manches mancher
Dativ manchem mancher manchem manchen
Akkusativ manchen manche manches manche
jemand / niemand

Znaczenie: ktoś (jemand) / nikt (niemand).

Odmiana: występują tylko w liczbie pojedynczej i odmieniają się przez przypadki.

  • Tłumaczenie
  • Nikt mi nie wierzy.
  • Tłumaczenie
  • On przychodzi z kimś na imprezę.
  • Wyjaśnienie
  • zu [+Dativ] + die Party 👉 zur (zu + der) Party
Singular - jemand Singular - niemand
Nominativ jemand niemand
Genitiv jemands / jemandes niemands / niemandes
Dativ jemandem / jemand niemandem / niemand
Akkusativ jemanden / jemand niemanden / niemand

W przypadkach Dativ i Akkusativ zaimek jemand i niemand może się odmieniać lub nie. Obydwie formy są poprawne.

Przy użyciu przedrostka irgend- możemy podreślić ogólność/nieokreśloność zaimka jemand 👉 irgendjemand (ktokolwiek).

all-

Znaczenie: wszystko/wszystkie/wszyscy. Odmiana: przez przypadki i rodzaje, a w przypadku gdy występuje przed rodzajnikiem określony, zaimek all- nie odmienia się.

  • Tłumaczenie
  • Wszyscy chcą zjeść Pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • alle zastępuje rzeczownik
  • Tłumaczenie
  • Nie wszyscy ludzie znają dwa języki obce.
  • Wyjaśnienie
  • alle w roli rodzajnika
  • Tłumaczenie
  • Wszystko w porządku u Ciebie?
  • Tłumaczenie
  • te wszystkie lata
  • Wyjaśnienie
  • Zaimek all występuje nieodmieniony zawsze przed rodzajnikiem określonym
  • Tłumaczenie
  • Życzę Ci wszystkiego dobrego.
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ aller alle alles alle
Genitiv alles aller alles aller
Dativ allem aller allem allen
Akkusativ allen alle alles alle
einig-

Znaczenie: kilka / trochę.

Odmiana: przez przypadki i rodzaje.

  • Tłumaczenie
  • Pociąg przyjeżdza za kilka minut.
  • Wyjaśnienie
  • einig w roli rodzajnika
  • Tłumaczenie
  • Mam trochę do powiedzenia.
  • Wyjaśnienie
  • einig zastępuje rzeczownik (w sensie: einige Sachen/Anmerkungen zu sagen - kilka rzeczy/uwag do powiedzenia)
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ einiger einige einiges einige
Genitiv einigen einiger einigen einiger
Dativ einigem einiger einigem einigen
Akkusativ einigen einige einiges einige

W liczbie pojedynczej zaimek einig odnosi się do rzeczownika niepoliczalnego (w sensie: trochę) np. Ich rauche seit einiger Zeit. (Od pewnego czasu palę papierosy. / Trochę czasu już palę papierosy.), a w liczbie mnogiej do rzeczownika policzalnego np. einige Bücher (kilka książek)

mehrere-

Znaczenie: wiele / kilka. Odmiana: przez przypadki, występuje tylko w liczbie mnogiej.

  • Tłumaczenie
  • Więcej osób (lub wielu) chce zjeść Pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • mehrere zastępuję rzeczownik
  • Tłumaczenie
  • Firma sprzedaje wiele (lub kilka) produktów.
  • Wyjaśnienie
  • mehrere w roli rodzajnika
Plural
Nominativ mehrere
Genitiv mehrerer
Dativ mehreren
Akkusativ mehrere
irgendein

Znaczenie: jakiś / jakikolwiek

Odmiana: przez przypadki; irgendein występuje tylko w liczbie pojedynczej. Gdy występuje w roli rodzajnika odmienia się jak rodzajnik nieokreślony, a gdy zastępuje rzeczownik odmienia się jak zaimek nieokreślony ein.

  • Tłumaczenie
  • Muszę kupić jakiś prezent dla mojej mamy.
  • Wyjaśnienie
  • irgendein w roli rodzajnika
  • Tłumaczenie
  • Kogoś musi ten temat interesować.
  • Wyjaśnienie
  • irgendein zastępuje rzeczownik (kogoś w sensie jakiegoś człowieka)
Maskulinum Femininum Neutrum
Nominativ irgendein [+er] irgendeine irgendein [+(e)s]
Genitiv irgendeines irgendeiner irgendeines
Dativ irgendeinem irgendeiner irgendeinem
Akkusativ irgendeinen irgendeine irgendein [+(e)s]

Forma w nawiasach [+ ...] tyczy się sytuacji, gdy zaimek irgendein zastępuję rzeczownik, wtedy czasami konieczne jest dodanie odpowiedniej końcówki. Pozostałe formy są takie same zarówno w roli rodzajnika jak i zamiennika rzeczownika.

irgendwelch-

Znaczenie: jakiś / jakieś / jakikolwiek / jakiekolwiek. W liczbie pojedynczej odnosi się do jakiejś nieokreślonej ilości (lub rozmiaru), a w liczbie mnogiej do jakiejś nieokreślonej liczby osób/rzeczy danego gatunku.

Odmiana: jak zaimek nieokreślony welch.

  • Tłumaczenie
  • Potrzebujemy rekomendacji miejsca na wakacje. Ma pani jakieś/jakiekolwiek?
  • Wyjaśnienie
  • irgendwelche zastępuje rzeczownik
  • die Empfehlung(en) - polecenie (polecenia); rzeczownik policzalny, liczba mnoga, dotyczy jakiejś liczby rekomendacji
  • Tłumaczenie
  • Skończył mi się chleb. Masz jakiś?
  • Wyjaśnienie
  • irgendwelche zastępuje rzeczownik
  • das Brot - chleb; rzeczownik niepoliczalny, liczba pojedyncza, dotyczy jakiejś ilości chleba
  • Tłumaczenie
  • Masz jakieś/jakiekolwiek pytania?
  • Wyjaśnienie
  • irgendwelche w roli rodzajnika
  • die Frage(n) - pytanie (pytania); rzeczownik policzalny, liczba mnoga, dotyczy jakiejś liczby pytań
  • Tłumaczenie
  • Odczuwasz jakiś/jakikolwiek dyskomfort?
  • Wyjaśnienie
  • irgendwelches w roli rodzajnika
  • das Unbehagen - dyskomfort (brak liczby mnogiej); rzeczownik niepoliczalny, liczba pojedyncza, dotyczy jakiejś ilości/rozmiaru dykomfortu
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ irgendwelcher irgendwelche irgendwelches irgendwelche
Genitiv irgendwelches irgendwelcher irgendwelches irgendwelcher
Dativ irgendwelchem irgendwelcher irgendwelchem irgendwelchen
Akkusativ irgendwelchen irgendwelche irgendwelches irgendwelche
jed-

Znaczenie: każdy.

Odmiana: przez przypadki i rodzaje (brak liczby mnogiej)

  • Tłumaczenie
  • Każdy może zadawać pytania.
  • Wyjaśnienie
  • jeder zastępuję rzeczownik (jeder Mensch)
  • Tłumaczenie
  • Znajdziemy coś dla każdego.
  • Wyjaśnienie
  • jeden zastępuje rzeczownik (für jeden Mensch)
  • Tłumaczenie
  • W każdym tygodniu są nowe promocje.
  • Wyjaśnienie
  • jede w roli rodzajnika
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ jeder jede jedes -
Genitiv jedes jeder jedes -
Dativ jedem jeder jedem -
Akkusativ jeden jede jedes -

W przypadku Genitiv, gdy zaimek jeder zastępuje rzeczownik, musimy go poprzedzić wyrazem eines (lub einer w zależności od rodzaju) oraz odmienić jeder jak przymiotnik. Np. Es ist Pflicht eines jeden, Steuer zu zahlen. - Obowiązkiem każdego jest płacić podatki., (Es ist Pflicht jedes, Steuer zu zahlen.)

jedermann

Znaczenie: każdy (dotyczy tylko osób).

Odmiana: odmienia się tylko przez przypadki (brak liczby mnogiej), występuje tylko zastępując rzeczownik.

  • Tłumaczenie
  • To nie jest dla każdego.
  • Wyjaśnienie
  • jedermanns zastępuję rzeczownik (zamiast np. jedes Menschen - każdego człowieka / jeder Person - każdej osoby)
  • Tłumaczenie
  • Każdy jest tutaj mile widziany.
Singular
Nominativ jedermann
Genitiv jedermanns
Dativ jedermann
Akkusativ jedermann
ein-

Znaczenie: jakieś (zazwyczaj odnosi się do wcześniej wymienionej osoby lub rzeczy).

Odmiana: odmienia się tylko przez przypadki (brak liczby mnogiej), występuje tylko zastępując rzeczownik.

  • Tłumaczenie
  • 🤔 Masz (jakiegoś) psa? 👉 Tak, mam (jakiegoś) psa.
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ einer eine eins welche
Genitiv eines einer eines welcher
Dativ einem einer einem welchen
Akkusativ einen eine eins welche

W przypadku rzeczowników niepoliczalnych w liczbie pojedynczej trzeba wykorzystać zaimek welch- zamiast zaimka ein- np. Ich brauche mehr Mehl. Hast du welches? (Potrzebuję więcej mąki. Masz trochę/jakąś? (Hast du eines?)

Z zaimka ein- korzystamy również, gdy chcemy powiedzieć: "jeden z" np. Das ist einer der berühmtesten Regisseure. (der Regisseur 👉 einer + Genitiv) lub Das ist einer von den berühmtesten Regisseure. (der Regisseur 👉 einer + von + Dativ)

kein

Znaczenie: żaden. Odmiana: przez przypadki i rodzaje.

  • Tłumaczenie
  • Nie ma żadnych nowin (lub nowych wiadomości).
  • Wyjaśnienie
  • kein w roli rodzajnika
  • Tłumaczenie
  • Żaden z tych swetrów mi się nie podoba.
  • Wyjaśnienie
  • keiner zastępuje rzeczownik (żaden sweter)
  • Tłumaczenie
  • Tego nie wie nikt.
  • Wyjaśnienie
  • keiner zastępuje rzeczownik (żaden człowiek/żadna osoba)
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ keiner keine keins keine
Genitiv keines keiner keines keiner
Dativ keinem keiner keinem keinen
Akkusativ keinen keine keins keine
welch-

Znaczenie: jakieś / trochę (zazwyczaj odnosi się do wcześniej wymienionej rzeczy).

Odmiana: przez przypadki i rodzaje.

  • Tłumaczenie
  • Potrzebuję drobnych. Masz trochę/jakieś?
  • Wyjaśnienie
  • keine zastępuje rzeczownik (das Kleingeld - drobne, brak liczby mnogiej)
Maskulinum Femininum Neutrum Plural
Nominativ welcher welche welches welche
Genitiv welches welcher welches welcher
Dativ welchem welcher welchem welchen
Akkusativ welchen welche welches welche