Czasowniki

Czasowniki modalne

Modalverben

W języku niemieckim występuje 6 czasowników modalnych. Są one specialnym przypadkiem czasowników z punktu widzenia gramatyki, ponieważ najczęściej występują one w zdaniu z innym czasownikiem i zmieniają szyk zdania oraz zawsze mają tą samą formę w pierwszej i trzeciej osobie liczby pojedynczej (ich, er/sie/es). W czasach przeszłych czasownikiem posiłkowym dla czasowników modalnych jest zawsze haben.

  • wollen (chcieć)
  • müssen (musieć)
  • mögen (lubić)
  • dürfen (móc coś zrobić / mieć pozwolenie)
  • sollen (mieć powinność)
  • können (móc / umieć / potrafić)

Przykładowe zdania z czasownikiem modalnym

  • Tłumaczenie
  • Musimy iść do szkoły.
  • Tłumaczenie
  • Chciałem wczoraj pójść do parku, ale mocno padało.
  • Tłumaczenie
  • Bardzo lubię piłkę nożną.
  • Tłumaczenie
  • Nie można tu parkować.
  • Tłumaczenie
  • Powinniśmy już wracać do domu.
  • Tłumaczenie
  • Jan umie/potrafi mówić po niemiecku.

Odmiana, szyki zdania i zastosowania

Czasowniki modalne w czasie teraźniejszym Präsens
Person wollen müssen mögen dürfen sollen können
ich will muss mag darf soll kann
du willst musst magst darfst sollst kannst
er/sie/es will muss mag darf soll kann
wir wollen müssen mögen dürfen sollen können
ihr wollt müsst mögt dürft sollt könnt
sie/Sie wollen müssen mögen dürfen sollen können
Szyk zdania
  • Tłumaczenie
  • Chcę zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas teraźniejszy, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: odmieniony czasownik modalny wollen + bezokolicznik na końcu.
  • Tłumaczenie
  • Nie jem nic na obiad, ponieważ chcę wieczorem zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas teraźniejszy, zdanie podrzędnie złożone, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: na końcu bezokolicznik + odmieniony czasownik modalny wollen.
  • Tłumaczenie
  • Chcę iść/pójść zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas teraźniejszy, czasownik modalny + 2 inne czasowniki, szyk zdania: odmieniony czasownik modalny wollen + na końcu: 2 bezokoliczniki.
  • Tłumaczenie
  • Musisz się pospieszyć, ponieważ chcę iść/pójść zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas teraźniejszy, zdanie podrzędnie złożone, czasownik modalny + 2 inne czasowniki, szyk zdania: na końcu 2 bezokoliczniki + odmieniony czasownik modalny wollen.
  • Tłumaczenie
  • Pacjent musi zostać dzisiaj zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas teraźniejszy, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik + czasownik posiłkowy werden, szyk zdania: odmieniony czasownik modalny müssen + czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden dla strony biernej.
  • Tłumaczenie
  • Pielęgniarka zadzwoniła po chirurga, ponieważ pacjent musi zostać dzisiaj zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas teraźniejszy, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik + czasownik posiłkowy werden, szyk zdania: na końcu czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden dla strony biernej + odmieniony czasownik modalny müssen
Czasowniki modalne w czasie przeszłym Präteritum
Person wollen müssen mögen dürfen sollen können
ich wollte musste mochte durfte sollte konnte
du wolltest musstest mochtest durftest solltest konntest
er/sie/es wollte musste mochte durfte sollte konnte
wir wollten mussten mochten durften sollten konnten
ihr wolltet musstet mochtet durftet solltet konntet
sie/Sie wollten mussten mochten durften sollten konnten
Szyk zdania
  • Tłumaczenie
  • Chciałem zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Präteritum, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: odmieniony czasownik modalny wollen + bezokolicznik na końcu.
  • Tłumaczenie
  • Wczoraj mało zjadłem na obiad, ponieważ chciałem wieczorem zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Präteritum, zdanie podrzędnie złożone, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: na końcu 1 bezokolicznik + odmieniony czasownik modalny wollen.
  • Tłumaczenie
  • Chciałem iść/pójść zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Präteritum, czasownik modalny + 2 inne czasowniki, szyk zdania: na końcu czasownik odmieniony modalny wollen + 2 bezokoliczniki.
  • Tłumaczenie
  • Wczoraj mało zjadłem na obiad, ponieważ chciałem iść/pójść wieczorem zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Präteritum, zdanie podrzędnie złożone, czasownik modalny + 2 inne czasowniki, szyk zdania: na końcu 2 bezokoliczniki + odmieniony czasownik modalny wollen.
  • Tłumaczenie
  • Pacjent musiał zostać wczoraj zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Präteritum, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 1 czasownik posiłkowy, szyk zdania: odmieniony czasownik modalny müssen w czasie Präteritum + na końcu czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden.
  • Tłumaczenie
  • Chirurg przyjechał w nocy do szpitala, ponieważ pacjent musiał zostać zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Präteritum, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 1 czasownik posiłkowy, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden + odmieniony czasownik modalny müssen w czasie Präteritum.
Czasowniki modalne w czasie przeszłym Perfekt
Person + haben wollen müssen mögen dürfen sollen können
ich habe gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
du hast gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
er/sie/es hat gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
wir haben gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
ihr habt gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
sie/Sie haben gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
Szyk zdania
  • Tłumaczenie
  • Nigdy nie chciałem dużo pieniędzy.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, czasownik modalny + 0 innych czasowników, szyk zdania: odmieniony czasownik posiłkowy haben + czasownik wollen w formie Partizip II.
  • Dojść rzadko spotykany przypadek, ponieważ czasowniki modalne zazwyczaj występują z innym czasownikiem.
  • Tłumaczenie
  • Nigdy nie myślałem o dobrze płatnej pracy, ponieważ nigdy nie chciałem dużo pieniędzy.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, czasownik modalny + 0 innych czasowników, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: czasownik wollen w formie Partizip II + odmieniony czasownik posiłkowy haben.
  • Tłumaczenie
  • Nigdy nie chciałem zarabiać dużo pieniędzy.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: odmieniony czasownik posiłkowy haben + bezokolicznik + bezokolicznik czasownika modalnego wollen.
  • Zdecydownie częściej używana forma niż forma w której czasownik modalny występuje bez innego czasownika.
  • Tłumaczenie
  • Nigdy nie myślałem o dobrze płatnej pracy, ponieważ nigdy nie chciałem zarabiać dużo pieniędzy.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, zdanie podrzędnie złożone, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy haben + bezokolicznik + bezokolicznik czasownika modalnego wollen.
  • Tłumaczenie
  • Mało wczoraj zjadłem na obiad, ponieważ chciałem wieczorem iść/pójść zjeść pizzę.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, zdanie podrzędnie złożone, czasownik modalny + 2 inne czasowniki, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy haben + 2 bezokoliczniki + bezokolicznik czasownika modalnego wollen.
  • Tłumaczenie
  • Pacjent musiał zostać wczoraj zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 2 czasowniki posiłkowe, szyk zdania: odmieniony czasownik posiłkowy haben + czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden + bezokolicznik czasownika modalnego müssen.
  • Tłumaczenie
  • Chirurg przyjechał w nocy do szpitala, ponieważ pacjent musiał zostać zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy haben + czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden + bezokolicznik czasownika modalnego müssen.
Czasowniki modalne w czasie zaprzeszłym Plusquamperfekt
Person + haben (Präteritum) wollen müssen mögen dürfen sollen können
ich hatte gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
du hattest gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
er/sie/es hatte gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
wir hatten gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
ihr hattet gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
sie/Sie hatten gewollt gemüsst gemocht gedurft gesollt gekonnt
Szyk zdania
  • Tłumaczenie
  • Musiałem zrobić prawo jazdy zanim mogłem jeździć autem.
  • Wyjaśnienie
  • Czas zaprzeszły Plusquamperfekt, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: odmieniony czasownik posiłkowy haben + na końcu: bezokolicznik + bezokolicznik czasownika müssen.
  • Tłumaczenie
  • Podczas egzaminu na prawo jazdy byłem zmęczony, ponieważ musiałem się uczyć całą noc.
  • Wyjaśnienie
  • Czas zaprzeszły Plusquamperfekt, czasownik modalny + 1 inny czasownik, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy haben + bezokolicznik + bezokolicznik czasownika müssen.
  • Tłumaczenie
  • Pacjent musiał zostać zoperowany zanim jego rodzina przyjechała do szpitala.
  • Wyjaśnienie
  • Czas zaprzeszły Plusquamperfekt, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 2 czasowniki posiłkowe, szyk zdania: odmieniony czasownik posiłkowy haben + na końcu: czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden + bezokolicznik czasownika müssen.
  • Tłumaczenie
  • Rodzina była zaniepokojona, ponieważ Thomas musiał zostać zoperowany przed jej przyjazdem do szpitala.
  • Wyjaśnienie
  • Czas zaprzeszły Plusquamperfekt, zdanie podrzędnie złożone, strona bierna, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 2 czasowniki posiłkowe, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy haben + czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden + bezokolicznik czasownika müssen.
Czasowniki modalne w czasie przyszłym Futur I
Person + werden wollen müssen mögen dürfen sollen können
ich werde wollen müssen mögen dürfen sollen können
du wirst wollen müssen mögen dürfen sollen können
er/sie/es wird wollen müssen mögen dürfen sollen können
wir werden wollen müssen mögen dürfen sollen können
ihr werdet wollen müssen mögen dürfen sollen können
sie/Sie werden wollen müssen mögen dürfen sollen können
Szyk zdania
  • Tłumaczenie
  • Niedługo będę musiał iść do domu.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przyszły Futur I, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 1 czasownik posiłkowy, szyk zdania: odmieniony czasownik posiłkowy werden + na końcu: bezokolicznik + bezokolicznik czasownika modalnego müssen.
  • Tłumaczenie
  • Żegnamy się teraz, ponieważ niedługo będę musiał iść do domu.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przyszły Futur I, zdanie podrzędnie złożone, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 1 czasownik posiłkowy, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy werden + bezokolicznik + bezokolicznik czasownika modalnego müssen.
  • Tłumaczenie
  • Pacjent będzie musiał niedługo zostać zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przyszły Futur I, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 2 czasowniki posiłkowy, szyk zdania: odmieniony czasownik posiłkowy werden dla czasu Futur I + na końcu: czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden dla strony biernej + bezokolicznik czasownika modalnego müssen.
  • Tłumaczenie
  • Pielęgniarka dzwoni do (lub po) chirurga, ponieważ pacjent będzie musiał być wkrótce zoperowany.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przyszły Futur I, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 2 czasowniki posiłkowy, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy werden dla czasu Futur I + czasownik operieren w formie Partizip II + czasownik posiłkowy werden dla strony biernej + bezokolicznik czasownika modalnego müssen.
Czasowniki modalne w czasie przyszłym Futur II

Czas Futur II jest bardzo rzadko używany (a z czasownikami modalnymi prawie w ogóle).

Person + werden + ... + haben wollen müssen mögen dürfen sollen können
ich werde wollen haben müssen haben mögen haben dürfen haben sollen haben können haben
du wirst wollen haben müssen haben mögen haben dürfen haben sollen haben können haben
er/sie/es wird wollen haben müssen haben mögen haben dürfen haben sollen haben können haben
wir werden wollen haben müssen haben mögen haben dürfen haben sollen haben können haben
ihr werdet wollen haben müssen haben mögen haben dürfen haben sollen haben können haben
sie/Sie werden wollen haben müssen haben mögen haben dürfen haben sollen haben können haben
Szyk zdania
  • Tłumaczenie
  • Zanim rodzina Piotra przyjedzie do szpiatala, chirurg będzie już musiał zacząć operację.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przyszły Futur II, czasownik modalny + 1 inny czasownik + 2 czasowniki posiłkowe, szyk zdania: czasownik posiłkowy werden + na końcu: czasownik posiłkowy haben + bezokolicznik + bezokolicznik czasownika modalnego müssen.
Czasowniki modalne w trybie przypuszczającym Konjunktiv II
Person wollen müssen mögen dürfen sollen können
ich wollte müsste möchte dürfte sollte könnte
du wolltest müsstest möchtest dürftest solltest könntest
er/sie/es wollte müsste möchte dürfte sollte könnte
wir wollten müssten möchten dürften sollten könnten
ihr wolltet müsstet möchtet dürftet solltet könntet
sie/Sie wollten müssten möchten dürften sollten könnten
Szyk zdania
  • Tłumaczenie
  • Jeślibym potrafił, to bym Ci pomógł.
  • Wyjaśnienie
  • Tryb przypuszczający Konjunktiv II, czasownik modalny + 0 innych czasowników + szyk zdania: spójnik wenn + na końcu: czasownik modalny können w formie Konjunktiv II.

Wyjątki i przypadki specjalne

Czasowniki hören, sehen, lassen

Czasowniki hören, sehen, lassen w czasach przeszłych Perfekt i Plusquamperfekt odmieniają się dokładnie tak samo jak czasowniki modalne.

  • Tłumaczenie
  • Słyszałem muzyka grającego na pianinie.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, czasownik hören (jak czasownik modalny) + 1 inny czasownik + 1 czasownik posiłkowy, szyk zdania: czasownik posiłkowy haben + na końcu: bezokolicznik czasownika spielen + bezokolicznik czasownika hören.
  • Tłumaczenie
  • Bałem się, ponieważ widziałem nieznane auto jadące w moim kierunku.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Perfekt, zdanie podrzędnie złożone, czasownik sehen (jak czasownik modalny) + 1 inny czasownik + 1 czasownik posiłkowy, szyk zdania: ..., weil ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy haben + bezokolicznik czasownika fahren + bezokolicznik czasownika sehen.
  • Tłumaczenie
  • Po tym jak słyszałem kogoś grającego na pianinie, wiedziałem, że ktoś był w domu.
  • Wyjaśnienie
  • Czas przeszły Plusquamperfekt, zdanie podrzędnie złożone, czasownik hören (jak czasownik modalny) + 1 inny czasownik + 1 czasownik posiłkowy, szyk zdania: Nachdem ... + na końcu: odmieniony czasownik posiłkowy haben w czasie Präteritum + bezokolicznik czasownika spielen + bezokolicznik czasownika hören.