Czasowniki zwrotne

Reflexive Verben

W języku niemieckim czasowniki zwrotne to takie, które występują z zamkiem zwrotnym sich (się), który odmienia się razem z czasownikiem przez osoby.

Przykładowe zdania z czasownikiem zwrotnym

Wir streiten uns oft.

Tłumaczenie
Często się kłócimy.

Ich treffe mich mit meinen Freunden um 10 Uhr.

Tłumaczenie
Spotykam się z moimi znajomymi o 10.

Odmiana i zastosowania

Odmiana czasowników zwrotnych przez osoby w celowniku (Dativ)

Person	Reflexivpronomen	Beispiel	Tłumaczenie
ich	mir	Ich wasche mir die Hände.	Myję sobie ręce.
du	dir	Du wäsch(s)t dir die Hände.	Myjesz sobie ręce.
er/sie/es	sich	Er wäscht sich die Hände.	On myję sobie ręce.
wir	uns	Wir waschen uns die Hände.	My myjemy sobie ręce.
ihr	euch	Ihr wascht euch die Hände.	Wy myjecie sobie ręce.
sie/Sie	sich	Sie waschen sich die Hände.	Oni myją sobie ręce.

Przegłos a 👉 ä pojawiający się w drugiej i trzeciej osobie liczby pojedynczej (du, er/sie/es) wynika z tego jak odmienia się czasownik waschen. Nie ma to nic wspólnego z czasownikiem zwrotnym.

Porównanie zaimka zwrotnego i zaimka osobowego w celowniku (Dativ)

Zaimek zwrotny w większości osób ma taką samą formę jak zaimek osobowy, ale w trzeciej osobie liczby pojedynczej (er/sie/es) i w trzeciej osobie liczby mnogiej (sie/Sie) formy tych zaimków różnią się. Poniższa tabela i przykłady pokazują na czym polega różnica.

Er kämmt sich die Haare. [(!) ~~Er kämmt ihm die Haare.~~]

Tłumaczenie
On czeszę sobie włosy. [(!) On czeszę jemu włosy.]

Wyjaśnienie
Obydwa zdania są poprawne, ale mają odmienne znaczenia. Pierwsze wykorzystuje zaimek zwrotny, a drugie zaimek osobowy.

Sie können sich leisten, ein neues Auto zu kaufen. [(!) ~~Sie können ihnen leisten, ein neues Auto zu kaufen.~~]

Tłumaczenie
Oni mogą sobie pozwolić na kupno nowego auta. [(!) Niepoprawne zdanie]

Wyjaśnienie
Pierwsze zdanie jest poprawne. Drugie zdanie jest niepoprawne, ponieważ czasownik leisten nie jest zwrotny i ma inne znaczenie, którego nie można użyć w ten sposób.

Person	Reflexivpronomen	Personalpronomen
ich	mir	mir
du	dir	dir
er/sie/es	sich (!)	ihm/ihr/ihm (!)
wir	uns	uns
ihr	euch	euch
sie/Sie	sich (!)	ihnen/Ihnen (!)

Odmiana czasownika zwrotnego przez osoby w bierniku (Akkusativ)

Person	Reflexivpronomen	Beispiel	Tłumaczenie
ich	mich	Ich freue mich.	Cieszę się.
du	dich	Du freust dich.	Cieszysz się.
er/sie/es	sich	Er freut sich.	Cieszy się.
wir	uns	Wir freuen uns.	Cieszymy się.
ihr	euch	Ihr freut euch.	Cieszycie się.
sie/Sie	sich	Sie freuen sich.	Cieszą się.

Wyjątki i przypadki specjalne

Czasowniki zwrotne w celowniku (Dativ) i w bierniku (Akkusativ)

Niektóre czasowniki zwrotne występują w celowniku (Dativ) i w bierniku (Akkusativ) np. sich waschen/kämmen/rasieren - myć/czesać/golić się.

Ich wasche mir die Hände. (Dativ)

Tłumaczenie
Myję sobie ręce.

Ich wasche mich. (Akkusativ)

Tłumaczenie
Myję się.

Ich stelle mir vor, dass ich fliegen kann. (Dativ)

Tłumaczenie
Wyobrażam sobie, że potrafię latać.

Wyjaśnienie
sich (etwas) +Dativ vor|stellen - wyobrażać sobie (coś)

Soll ich mich erst vorstellen? (Akkusativ)

Tłumaczenie
Powinienem się najpierw przedstawić?

Wyjaśnienie
sich vor|stellen - przedstawiać się