Budowa zdania

Zdania spójnikowe

Konjunktionalsätze

W języku niemieckim zdania spójnikowe to zdania składające się z dwóch części połaczonych spójnikiem. W zależności od zastosowanego spójnika mają one określony szyk. Możliwe są trzy szyki: prosty, przestawny i końcowy.

Budowa zdań spójnikowych

Każdy szyk zdania narzuca określoną pozycję, którą muszą zajmować poszczególne części zdania.

Szyk prosty

Konjunktion + Subjekt + Verb + Objekt

Zdanie występujące bezpośrednio po jednym ze spójników: aber, oder, und, ... ma szyk prosty, czyli taki jak zdania pojedyncze: Spójnik + Podmiot + Orzeczenie + Dopełnienie.

  • Tłumaczenie
  • Piję kawę i czytam gazetę.
  • Wyjaśnienie
  • Szyk zdania prosty: podmiot (ich), orzeczenie (lesen), dopełnienie (eine Zeitung).
  • Tłumaczenie
  • Uczę się Niemieckiego, ale już mi się nie chcę (lub nie mam ochoty).
  • Wyjaśnienie
  • Szyk zdania prosty: podmiot (ich), orzeczenie (haben), dopełnienie (keine Lust).
Szyk przestawny

Konjunktion + Verb + Subjekt + Objekt

Zdanie występujące bezpośrednio po jednym ze spójników: deshalb, trotzdem, ... ma szyk przestawny: Spójnik + Orzeczenie + Podmiot + Dopełnienie.

  • Tłumaczenie
  • Bardzo długo uczyłem się Niemieckiego, dlatego dobrzę znam (lub rozumiem) gramatykę.
  • Wyjaśnienie
  • Szyk zdania przestawny: orzeczenie (verstehen), podmiot (ich), dopełnienie (die Grammatik).
Szyk końcowy

Konjunktion + Subjekt + Objekt + ... + Verb

Zdanie występujące bezpośrednio po jednym ze spójników: weil, dass, damit, ... ma szyk końcowy: Spójnik + Podmiot + Dopełnienie + ... + Orzeczenie.

  • Tłumaczenie
  • Muszę już iść do domu, ponieważ jutro rano mam lot.
  • Wyjaśnienie
  • Szyk zdania końcowy: podmiot (ich), dopełnienie (einen Flug), ... , na końcu: orzeczenie (haben).
Lista spójników z podziałem na szyk zdania
Szyk prosty Szyk końcowy Szyk przestawny
aber als allerdings
denn bevor also
denn bis andererseits
oder da außerdem
sondern dass dadurch
und falls dann
indem dennoch
nachdem deshalb
ob deswegen
seit einerseits
seitdem entweder ... oder
sobald genauso
sodass jedoch
sofern seitdem
solange somit
sooft sonst
soweit troztdem
während weder ... noch
weil zuvor
wenn zwar