Tarih
Daten
Tarih yazma biçimleri
Öğelerin sırası
Biçimi ne olursa olsun, tarih her zaman şu sırayla yazılır: gün, ay, yıl.
Gün adların yazımı
Gün bir sayı ve ardından bir nokta ile yazılır.
Donnerstag, 5. Mai
- Tercüme
- 5 Mayıs, Perşembe
- Açıklama
- İsteğe bağlı olarak haftanın gününün adı tarihten önce eklenebilir.
Ay adların yazımı
Ay genellikle ayın adı olarak veya sayı ve ardından nokta olarak yazılır.
3. Mai 2019
- Açıklama
- Tarih yazarken, haftanın gününün önüne sıfır koymak yanlıştır (ör. 05. Mai 2019 yanlıştır!)
Yıl adların yazımı
Yıllar her zaman bir sayı olarak yazılır.
2020 (zweitaunsendundzwanzig)
- Tercüme
- 2020 (
iki bin yirmi)
Kullanım
Ayın günleri
Belirli artikel olmadan ayın günü
En sık görülen varyanttır. Ayın günü her zaman eril. Der artikeli hallere göre çekilir ve günü tanımlayan rakam bir sıfat gibi çekilir.
Morgen ist der erste Februar.
- Açıklama
- der + erst + Nominativ (-e) 👉 der erste
Ab dem vierzehnten Juni bin ich im Urlaub.
- Tercüme
- 14 Haziran'dan itibaren tatildeyim.
- Açıklama
- ab + der + vierzehnt + Dativ (-en) 👉 ab dem vierzehnten
Am (an + dem) achten Dezember verlasse ich die Firma.
- Tercüme
- 8 Aralık'ta şirketten ayrılıyorum.
- Açıklama
- an + der + acht + Dativ (-en) 👉 am achten
Vom (von + dem) dritten bis zum (zu + dem) zehnten August bin ich in Italien.
- Tercüme
- 3 Ağustos'tan 10 Ağustos'a kadar Italya'dayım.
- Açıklama
- von + dritt + Dativ (-en) + bis zu + zehnt + Dativ (-en) 👉 vom dritten bis zum zehnten
- bis zum kullanmak yerine bis (Akkusativ) kullanabilirsin. Bu durumda genellikle artikel atlanır: bis + zehnt + Akkusativ (-en) 👉 bis zehnten (
bis den zehnten).
Ich warte auf den ersten Dezember.
- Tercüme
- 1 Aralık'ı bekliyorum.
- Açıklama
- auf + der + erst + Akkusativ (-en) 👉 auf den ersten
Ich benutze einen Teil des ersten Dezembers für karitative Arbeit.
- Tercüme
- 1 Aralık'ın bir kısmı hayır işleri için kullanıyorum.
- Açıklama
- der erst + Genitiv (-en) + Noun + (-s) 👉 des ersten Dezembers
Belirsiz artikel olmadan ayın günü
Çok nadir, ancak sayı belirsiz artikeli ein kullanarak ayın gününü tanımlayabilir. Artikel hale göre çekilir ve sayı, belirsiz artikelli sıfat gibi çekilir.
Es wird ein vierter Januar sein.
- Tercüme
- 4 Ocak olacak. (Bu yıl 4 Ocak'ta olmayabilir, ama kesin 4 Ocak'ta olacak, örneğin iki veya üç yıl sonra.)
- Açıklama
- ein + viert + Nominativ 👉 ein vierter (Ayın günleri her zaman der artikeli ile kullanılır, dolayısıyla + sonunda -er bulunur.)
Artikelsiz ayın günü
Bazen ayın gününü ifade eden artiklesiz bir sayıya rastlayabilirsin. Bu durumda sayı belirsiz artikelli sıfat gibi çekilir.
Elfter April: Geburtstag meiner Mutter.
- Tercüme
- 11 Nisan: Annemin doğum günü
- Açıklama
- elft + Nominativ 👉 elfter (Ayın günleri her zaman der artikel ile kullanılır, dolayısıyla sonunda -er bulunur.)
Ayın günlerinin listesi
Tablo, temel formda ayın günlerini gösterir. Gramatik hale ve artikele bağlı olarak uygun bir son ekin eklenmesi gerekir. Örneğin, belirli artikel için şunlar olacaktır: Nominativ 👉 der erste, Genitiv 👉 des ersten, Dativ 👉 dem ersten, Akkusativ 👉 den ersten
# |
Gün |
1 |
erst |
2 |
zweit |
3 |
dritt |
4 |
viert |
5 |
fünft |
6 |
sechst |
7 |
siebent/siebt |
8 |
acht |
9 |
neunt |
10 |
zehnt |
11 |
elft |
12 |
zwölft |
13 |
dreizehnt |
14 |
vierzehnt |
15 |
fünfzehnt |
16 |
sechzehnt |
17 |
siebzehnt |
18 |
achtzehnt |
19 |
neunzehnt |
20 |
zwanzigst |
21 |
einundzwanzigst |
22 |
zweiundzwanzigst |
23 |
dreiundzwanzigst |
24 |
vierundzwanzigst |
25 |
fünfundzwanzigst |
26 |
sechsundzwanzigst |
27 |
siebenundzwanzigst |
28 |
achtundzwanzigst |
29 |
neunundzwanzigst |
30 |
dreißigst |
31 |
einunddreißigst |
Daha fazla göster
Aylar
Aylar her zaman erildir. Çoğu zaman ab, bis, in, seit edatlardan biriyle Dativ halini kullanırlar.
ab April
- Açıklama
- ab, gelecekte bir zaman noktasından gelir, örneğin şu anda Ocak ayı ve bir şey Nisan'dan itibaren başlamak üzere
seit April
- Açıklama
- seit geçmişte bir noktadan beri anlamına gelir, örneğin şu anda Eylül ayı ve Nisan ayından beri bir şeyler oluyor.
von März bis (zum) April
- Tercüme
- Mart'tan Nisan'a kadar
ab Anfang/Mitte/Ende April
- Tercüme
- Nisan başından / ortasından / sonundan itibaren
Ayların listesi
# |
Ay |
1 |
Januar |
2 |
Februar |
3 |
März |
4 |
April |
5 |
Mai |
6 |
Juni |
7 |
Juli |
8 |
August |
9 |
September |
10 |
Oktober |
11 |
November |
12 |
Dezember |
Yılları ifade etme
1999'a kadar olan yıllar yüzle ifade edilir ve 2000'dan sonraki yıllar asıl sayı olarak ifade edilir.
1990 - neunzehnhundert(und)neunzig
2015 - zweitausend(und)fünfzehn
2001 yılında
Bir şeyin hangi yılda gerçekleştiğini tanımlamanın iki yolu vardır: yıldan önce im Jahr(e) gelir (ör. im Jahre 2001) veya sadece yılı belirtmesiyle de olur (ör. 2001).
Die Europäische Union wurde im Jahr 1993 gegründet. (oder Die Europäische Union wurde 1993 gegründet.)
- Tercüme
- Avrupa Birliği 1993 yılında kuruldu.
80'lerde
Belirli on yılda, örneğin 20'lerde veya 30'larda bir şey olduğunu söylemek için asıl sayıya -er soneki eklenir. -Er eki asla çekilmez ve halden, cinsiyetten ve sayıdan bağımsız olarak kalır.
In den achtziger/80er Jahren gab es andere Modetrends.
- Tercüme
- 80'lerde moda trendleri farklıydı.
- Açıklama
- Dativ; çoğul biçimde isme -n eki eklenir: die Jahre (yıllar) 👉 in den Jahren
Mein Großvater hat mir über 60er/sechziger Jahre erzählt.
- Tercüme
- Büyükbabam bana 60'lardan bahsetmişti.
Ipuçları ve püf noktaları
Tarihi yazmanın farklı çeşitleri
Aşağıdaki örnekler, 25 Ocak 2019 Pazartesi tarihini yazmanın farklı varyantlarını göstermektedir.
Am Montag, dem 25. Januar 2019
Am Montag, den 25. Januar 2019
Am Montag, 25. Januar 2019
Montag, den 25. Januar 2019 (Montag, dem 25. Januar 2019)
den...'a kadar zaman çerçevesini tanımlama
Ich bin im Urlaub vom 25. bis (zum) 30. Januar 2019.
- Tercüme
- 25-30 Ocak 2019 tarihleri arasında tatildeyim.
Ich bin im Urlaub von Freitag, 25. bis (zum) Mittwoch, 30. Januar 2019.
- Tercüme
- 25 Ocak 2019 Cuma'dan 30 Ocak 2019 Çarşamba'ya kadar tatildeyim.
- Açıklama
- Haftanın bir gününü belirttiğimizde vom kullanmak yerine von kullanmayı tercih edeilir (haftanın günleri eril olsa da)
Ich bin im Urlaub 25.–30. Januar 2019.
- Tercüme
- 25-30 Ocak 2019 tarihleri arasında tatildeyim.