Sıfat-fiili
Partizip I und Partizip II
Almancada iki sifat-fiili vardır: Partizip I (şimdiki zamanın sıfat-fiili) ve Partizip II (geçmiş zamanın sıfat-fiili).
Partizip I bir fiili devam eden faaliyetini tanımlayan bir sıfata dönüştürür, örn. uyuyan bir bebek (schlafendes Kind). Partizip I'in bir fiili, studieren 👉 der Studierende (öğrenci; erkek öğrencisi) gibi bir isme dönüştürmesi de mümkündür.
Öte yandan Partizip II genellikle bitmiş bir eylemi (Perfekt ve Plusquamperfekt zamanı) veya gelecekte yapılacak bir şeyi tanımlar (Futur II zamanı). (Passiv) cümlelerde de kullanılabilir. Pasif cümlelerde Partizip II şimdiki zamanı da tanımlayabilir.
Yapımı ve kullanımı
Partizip I
Partizip I'ın yapımı
Infinitiv + -d
Partizip I, (Infinitiv) mastara -d soneki eklenerek oluşturulur
Ein weinendes Kind sitzt auf der Straße.
- Tercüme
- Sokakta ağlayan bir çocuk oturuyor.
- Açıklama
- Fiil: weinen (ağlamak) + -d soneki 👉 weinend + -es cinsiyeti, hali ve sayıyı dikkate almak gerekir (das Kind; Nominativ, Singular).
Eine Deutsch sprechende Person.
- Tercüme
- Almanca konuşan bir kişi
- Açıklama
- Fiil: sprechen (konuşmak) + -d 👉 sprechend + cinsiyeti, durumu ve sayıyı (die Person; Nominativ, Singular) dikkate alınarak son eki -e.
Partizip I kullanımı
Partizip I sıfat-fiili, ismi tanımlayan bir sıfat, bir isim veya fiili tanımlayan bir zarf olarak kullanılabilir.
İsmi tanımlayan bir sıfat olarak
Ein auf der linken Spur fahrendes Auto.
- Tercüme
- Sol şeritte giden bir araba.
İsim olarak
Die Studierenden bewerben sich heutzutage früh um den ersten Job.
- Tercüme
- Günümüzde öğrenciler ilk işe erken başvuruyor.
İsmi tanımlayan bir zarf olarak
Der Hund spielt liegend mit dem Spielzeug.
- Tercüme
- Köpek uzanırken oyuncakla oynuyor.
Partizip II
Partizip II'ın yapımı
ge- + Verbstamm + -t
Düzenli fiiller için Partizip II sıfat-fiili, fiil köküne ge- öneki ve -t soneki eklenerek oluşturulur. Güçlü fiiller genellikle bunun yerine -en sonekini alır. Düzensiz fiiller için, Partizip II biçimi keyfidir ve ezberlenmesi gerekir.
machen 👉 gemacht
- Açıklama
- Fiil: machen (yapmak), ge- öneki + fiil kökü: mach + -t soneki 👉 gemacht
kochen 👉 gekocht
- Açıklama
- Fiil: kochen (pişirmek), ge- öneki + fiil kökü: koch + -t soneki 👉 gekocht
operieren 👉 operiert
- Açıklama
- Kökü -iren ile biten fiiller ge- (
geoperiert). Örneğin, operieren fiili (ameliyat yapmak), fiil kökü: operier + -t soneki 👉 operiert
arbeiten 👉 gearbeitet
- Açıklama
- Kökü -t veya -d ile biten fiiller -et sonekini alır. Örneğin, arbeiten fiil (çalışmak), ge- öneki + fiil kökü: arbeit + -et soneki 👉 gearbeitet
enden 👉 geendet
- Açıklama
- Kökü -t veya -d ile biten fiiller -et sonekini alır. Örneğin, enden fiili (bitirmek), ge- öneki + fiil kökü: son + -et soneki 👉 geendet
beeindrucken 👉 beeindruckt
- Açıklama
- Ayrılmaz fiiller ge- önekini almaz. beeindrucken fiili (izlendirmek / etki yaratmak), fiil kökü: beeindruck + -t soneki 👉 beeindruckt
aus|reichen 👉 ausgereicht
- Açıklama
- Ayrılabilir fiiller için ge- soneki, ayrılabilir önek ile fiil arasına yerleştirilir. aus|reichen fiili (yeterli olmak), aus- ayrılabilir ön eki + ge- öneki + fiil kök: reich + -t soneki 👉 ausgereicht
schlafen 👉 geschlafen
- Açıklama
- Güçlü fiil: schlafen (uyumak), ge- ön eki + fiil kökü: schlaf + -en soneki 👉 geschlafen
Partizip II kullanımı
Partizip II, Perfekt, Plusquamperfekt ve Futur II zamanlarında cümleler kurmak için kullanılır. Bunun dışında zarf, isim olarak ve pasif cümlelerde kullanılabilir.
Perfekt geçmiş zamanında
Ich habe Deutsch in der Schule gelernt.
- Tercüme
- Almanca okulda öğrendim.
Plusquamerfekt geçmiş zamanında bir cümlede
Ich hatte bei dieser Firma 5 Jahre lang gearbeitet, bevor ich zum Leiter befördert wurde.
- Tercüme
- Bölüm başkanlığına terfi etmeden önce 5 yıl bu şirkette çalışmıştım.
Futur II gelecekte bitmiş zamanı
Bis wir zum Bahnhof kommen, wird der Zug schon abgefahren sein.
- Tercüme
- İstasyona vardığımızda, tren çoktan ayrılmış olacak.
Sıfat olarak
Der frisch gebackte Kuchen riecht gut.
- Tercüme
- Bu taze pişmiş kek güzel kokuyor.
- Açıklama
- Fiile Partizip II biçiminde (bir sıfata gibi) uygun bir son ek eklenir.
Zarf olarak
Er arbeitet gestresst vor dem Quartalsende.
- Tercüme
- Üç aylık bir süre bitmeden stresli çalışıyor.
Pasif çatında bir cümlede
Deine Bestellung wird bearbeitet.
- Tercüme
- Siparişiniz işleniyor.